Nowotwory głowy i szyi

Nowotwory głowy i szyi to nazwa zbiorcza dla wszystkich nowotworów zlokalizowanych w obszarze głowy oraz szyi z wyjątkiem mózgu.  Są to nowotwory, które ze względu na swoje umiejscowienie, rozwijają się skrycie i wywołują objawy niecharakterystyczne, które również towarzyszą banalnym infekcjom górnych dróg oddechowych (ból gardła, ból podczas połykania, chrypka). Rozwój większości nowotworów głowy i szyi zachodzi w błonie śluzowej górnych dróg oddechowych i przełyku w tym w jamie ustnej, gardle, krtani, jamie nosowej i zatokach. Mogą one powstawać również w śliniankach, tarczycy i gruczołach przytarczycowych, tkance miękkiej , kościach i skórze.

Czynnikami wpływającymi na rozwój raka głowy i szyi są:

PALENIE

Nowotwory głowy i szyi są typowo związane z używaniem tytoniu, a ryzyko powstania pierwotnego, a następnie ryzyko rozwoju kolejnych nowotworów pierwotnych jest wprost proporcjonalne do czasu i intensywności używania tytoniu.

ALKOHOL

Mężczyźni, którzy spożywają więcej niż trzy jednostki alkoholu dziennie i kobiety, które spożywają ponad 2 jednostki alkoholu dziennie są znacznie bardziej podatni na zachorowanie na raka głowy i szyi. Ekspozycja na alkohol i tytoń jest kluczowym czynnikiem wpływającym na powstanie nowotworów błon śluzowych górnych dróg oddechowych i górnej części przełyku.

WIRUS HPV

Badania epidemiologiczne, wskazują na ścisły związek rozwoju nowotworów gardła środkowego (migdałek podniebienny, nasada języka) z zakażeniem niektórymi podtypami wirusa HPV Jak w przypadku większości nowotworów ryzyko zachorowania na nowotwory głowy i szyi zwiększa się u obu płci wraz z wiekiem do 64 roku życia włącznie. W populacji mężczyzn 60%, a w populacji kobiet 52% rozpoznanych nowotworów głowy i szyi występuje u osób w wieku 45-64. Szczyt zachorowalności przypada zarówno u mężczyzn jak i u kobiet na lata 55-64. Po czym następuje gwałtowny spadek zachorowalności. W Polsce, podobnie jak w innych krajach Europy, obserwuje się nowe zjawisko określane jako „fenomen epidemiologiczny” tj. wzrost liczby nowych zachorowań na nowotwory głowy i szyi u ludzi poniżej 40 r.ż., którzy nigdy nie palili, ani nie nadużywali alkoholu. Badania naukowe wskazują, że czynnikiem potencjalnego ryzyka w tej grupie jest infekcja wirusem HPV.

Obecnie ponad 60% pacjentów już w momencie diagnozy znajduje się w zaawansowanym stopniu choroby. 60% osób z tej grupy umiera w ciągu 5 lat. Jeżeli natomiast zdiagnozujemy NGiSz na wczesnym etapie zaawansowania, stopień przeżywalności wynosi nawet 80-90%. Warto dodać, że poza wystąpieniem zagrożeniem dla życia pacjenta, NGiSz powodują:

• utratę mowy,
• procesu komunikatywnego,
• deficyty w obszarze podstawowych zmysłów,
• zniekształcenia twarzy,

a co za tym idzie poczucie wykluczenia, ostracyzmu społecznego i znacznego utrudnienia wykonywania codziennych czynności

Wczesna diagnoza to efektywniejsze leczenie!

Definicja „Jeden przez Trzy“, wypracowana przez wiodących ekspertów z dziedziny nowotworów głowy i szyi w Europie, mówi że lekarz pierwszego kontaktu powinien skierować pacjenta do specjalisty w dziedzinie głowy i szyi, jeśli u pacjenta wystąpi którykolwiek ze wskazanych objawów przez 3 tygodnie:

• pieczenie języka, niegojące się owrzodzenie oraz/lub czerwone albo białe naloty w jamie ustnej,
• ból gardła,
• przewlekła chrypka,
• guz na szyi,
• niedrożność nosa oraz/lub krwawy wyciek z nosa,
• ból w trakcie oraz/lub problemy z przełykaniem.